Η διατροφή του παιδιού
Ποικίλα είναι τα ερωτήματα που βασανίζουν τους γονείς όσον αφορά τη διατροφή των παιδιών τους.
Το ίντερνετ, η τηλεόραση, τα λόγια των έμπειρων γιαγιάδων και ένα σορό ακόμα πηγές δίνουν συμβουλές για το πως θα πρέπει να αντιμετωπιστεί το φλέγον ζήτημα <διατροφή και παιδί>.
<<Το παιδί θα πρέπει να τρώει όλο το φαγητό του; >> << απαγορεύονται τα γλυκά;>>
Είναι μερικές μόνο από τις ερωτήσεις που πολλοί γονείς αδυνατούν να απαντήσουν με σιγουριά εξαιτίας των αντικρουόμενων πληροφοριών που λαμβάνουν.
Το θέμα της παιδικής διατροφής είναι αρκετά σύνθετο . Παρακάτω απαντώνται μερικά από τα πιο συχνά ερωτήματα γονέων, όμως θα πρέπει να τονιστεί ότι είναι γενικές οδηγίες που αφορούν υγιή παιδιά. Για μια εξατομικευμένη προσέγγιση θα πρέπει να υπάρχει παρακολούθηση από έναν ειδικό.
Πως ξέρω αν το παιδί μου είναι υπέρβαρο / λιποβαρές;
Για τα παιδιά υπάρχουν οι ειδικές καμπύλες ανάπτυξης όπου με βάση το ύψος, την ηλικία, το φύλο και το βάρος τα κατατάσσουν σε αντίστοιχες κατηγορίες που προσδιορίζουν το αν είναι λιποβαρή, έχουν φυσιολογικό βάρος, είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα. Οι παιδίατροι παρακολουθούν συνολικά την ανάπτυξη του παιδιού και την πορεία του βάρους.
Το παιδί μου έχει παχύνει, του το λέω για να μειώσει το φαγητό;
Για την διατροφή των παιδιών, τουλάχιστον μέχρι την εφηβεία είναι αποκλειστικά υπεύθυνοι οι κηδεμόνες τους. Είναι σημαντικό να είναι ενήμερα και τα παιδιά για τα οφέλη της καλής διατροφής, όμως σε μικρές ηλικίες καλό είναι να μην σχολιάζουμε το βάρος τους για να μην τα κάνουμε να νιώθουν άσχημα για το σώμα τους. Η κριτική, οι φωνές και η πίεση δυστυχώς επιδεινώνουν το πρόβλημα.
Πως μπορώ να βοηθήσω το παιδί μου ώστε να έχει υγιές βάρος;
Η βελτίωση της διατροφής θα πρέπει να αφορά συνολικά την οικογένεια, επομένως είναι ιδανικό να γίνουν σταδιακές αλλαγές στα τρόφιμα που είναι διαθέσιμα στο σπίτι, στο σχολείο να δίνεται κολατσιό αντί για χρήματα και να υπάρχει μέριμνα ώστε να αντιστοιχούν οι μερίδες της τροφής στην ηλικία του παιδιού. Οι ώρες που ένα παιδί βρίσκετε μπροστά από μια οθόνη είναι απαραίτητο να μειωθούν ενώ τέλος δραστηριότητες που συνδυάζουν την διασκέδαση και την άσκηση αποτελούν επίσης ένα χρήσιμο εργαλείο για μικρούς και μεγάλους. Όπως σε όλα τα ζητήματα που αφορούν στα παιδιά έτσι και στην διατροφή ‘τα παιδιά πιο εύκολα μιμούνται τους γονείς τους παρά τους ακούνε’. Αυτός είναι αρχικά ο λόγος που η βελτιωμένη διατροφή πρέπει να είναι αποστολή όλης της οικογένειας , ενώ επιπροσθέτως είναι ο τρόπος μην νιώθουν τα παιδιά απομονωμένα, πιεσμένα ή ακόμα και τιμωρημένα που δεν επιτρέπετε να φάνε όπως οι υπόλοιποι στο σπίτι.
Πως μπορώ να ενθαρρύνω το παιδί μου να τρώει πιο υγιεινά;
Πέρα από το ρόλο του πρότυπου, ο γονέας μπορεί να ενθαρρύνει τα παιδιά του να τρώνε πιο υγιεινά με ποικίλους τρόπους. Η ενασχόληση των παιδιών με το μαγείρεμα και την προετοιμασία των γευμάτων τα ωθεί στο να δοκιμάσουν πιο εύκολα κάποιο τρόφιμο που στο παρελθόν μπορεί να μην επέλεγαν. Μια βόλτα σε μια λαϊκή αγορά, κάποιο μανάβικο ή ακόμα και σε έναν κήπο τα ενθαρρύνει επίσης στο να καταναλώσουν με μεγαλύτερη ευχαρίστηση κάποια φρούτα, όσπρια και λαχανικά. Η δημιουργία επίσης ελκυστικών πιάτων με διάφορα χρώματα και σχήματα σε μικρές ηλικίες φαίνεται ότι λειτουργεί θετικά.
Πρέπει να αποκλείσω τα ανθυγιεινά τρόφιμα από το παιδί και πως;
Μετά την προσχολική ηλικία τα παιδιά έχουν νέες επιρροές και οι πιθανότητες να ζητήσουνε πιο ανθυγιεινές τροφές αυξάνετε. Οι γονείς καλό είναι από την πλευρά τους να μην απαγορεύουν και αποκλείουν οτιδήποτε ζητάει το παιδί και ανήκει στην κατηγορία με τα όχι και τόσο θρεπτικά φαγητά, αλλά να το περιορίζουν όσο περισσότερο μπορούν. Η δημιουργία υγιεινών εναλλακτικών κάποιες φορές φαίνεται να λειτουργεί θετικά, για παράδειγμα αντί για πατατάκια προτείνονται λεπτοκομμένες πατάτες στο φούρνο ενώ αντί για παγωτό κάποιο παγωμένο γιαούρτι ή παγωμένος πολτός φρούτων . Όσον αφορά τα μπέργκερ και τις πίτσες, οι σπιτικά μαγειρεμένες επιλογές είναι η ιδανική λύση.
Το πιάτο με το φαγητό πρέπει να μάθουν να το αδειάζουν τα παιδιά;
Σε προηγούμενες γενιές είχε καθιερωθεί η άποψη ότι τα παιδιά θα πρέπει να αδειάζουν το πιάτο τους. Φράσεις όπως < η τελευταία μπουκιά είναι η δύναμη σου> ή < πρέπει να το φας όλο γιατί τα παιδιά στην Αφρική πεινάνε > είναι πολύ γνώριμες στην Ελληνική κοινωνία, όμως οι σύγχρονες οδηγίες έχουν άλλον προσανατολισμό. Αρχικά είναι ιδιαιτέρως σημαντικό να σερβιριστούν μερίδες κατάλληλες για κάθε παιδί σε σχέση με για την ηλικία του, ούτε μεγάλες ούτε πιο μικρές. Σταδιακά και έχοντας ο γονέας ρεαλιστικές προσδοκίες μπορεί να βοηθήσει το ίδιο το παιδί να μάθει να αντιλαμβάνεται καλύτερα πότε έχει χορτάσει. Η πίεση έχει φανεί ότι δεν βοηθάει σε καμία περίπτωση οπότε οι γονείς θα πρέπει να οπλιστούν με πολύ υπομονή, να ξεχωρίζουν τις περιπτώσεις που η άρνηση για φαγητό έχει κίνητρο την προσοχή τους και τέλος να μην ξεχνάνε ότι στο οικογενειακό τραπέζι θα πρέπει πρωτίστως να υπάρχει ηρεμία.
Σε ένα παιδί που αθλείται συστηματικά τι πρέπει να προσέχω;
Πριν από κάθε αθλητική δραστηριότητα, αν και ο χρόνος ποικίλει και έχει να κάνει με την ποσότητα και το είδος του φαγητού, θα πρέπει να έχει περάσει τουλάχιστον μια ώρα από το τελευταίο γεύμα. Από την άλλη ένα συχνό φαινόμενο είναι να υπάρχει κάποια προπόνηση αμέσως μετά το σχολείο με αποτέλεσμα πολλά παιδιά να έχουν προλάβει να φάνε μόνο το πρωινό τους. Σε αυτή την περίπτωση ο γονέας θα πρέπει να έχει τακτοποιήσει πιο προσεκτικά τα γεύματα δίνοντας 2 επιπλέον σνακ ώστε το παιδί να μην είναι νηστικό πολλές ώρες πριν από κάποια προπόνηση. Φυσικά μετά το τέλος της φυσικής δραστηριότητας το φαγητό δεν θα πρέπει να παραλείπετε. Η ενυδάτωση είναι ένα επίσης σημαντικό κομμάτι στον αθλητισμό, κατά την διάρκεια των προπονήσεων θα πρέπει να υπάρχει πρόσβαση σε νερό άλλα και καθ’ όλη τη μέρα μιας και η επαρκής ενυδάτωση βελτιώνει τις αθλητικές επιδώσεις.